Βαλσαμάκης

I

Επώνυμο οικογένειας βυζαντινής καταγωγής, που διασκορπίστηκε στην Κρήτη, τα Ιόνια νησιά και τη Δύση.

1. Γεράσιμος (19ος αι.). Όσο ήταν σπουδαστής στην Πίζα της Ιταλίας, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην αντίθεση μεταξύ Κοραή και Κοδρικά για το γλωσσικό ζήτημα και υπέγραψε μάλιστα διαμαρτυρία για τις γλωσσικές αντιλήψεις του τελευταίου, ο οποίος είχε ταχθεί υπέρ της αρχαΐζουσας γλώσσας των πατριαρχικών εγγράφων.

2. Δήμος (1785-1870). Λόγιος. Σπούδασε νομικά στην Ιταλία, όπου είχε αναπτύξει φιλικές σχέσεις με τους λόγιους της εποχής του και, κυρίως, με τον Κοραή και τον Καποδίστρια. Στα χρόνια της αγγλοκρατίας κατέλαβε διοικητικές θέσεις στην Ιόνιο Πολιτεία και τιμήθηκε για τη δράση του με τον αγγλικό μεγαλόσταυρο των αγίων Γεωργίου και Μιχαήλ. Διετέλεσε επίσης μέλος πολλών φιλολογικών και καλλιτεχνικών εταιρειών στην Ιταλία, τη Γαλλία και την Αυστρία. Έγραψε στα ελληνικά και τα ιταλικά ποιήματα και φιλολογικές και ιστορικές μελέτες. Στο συνέδριο της Βιέννης (1815) είχε υποβάλει (ανεπίσημα) υπόμνημα για την τύχη των Ιόνιων Νήσων.

3. Κωνσταντίνος (1798-1868). Γιατρός, φιλόσοφος και συγγραφέας. Εγκαταστάθηκε το 1821 στην Κύπρο, όπου εργάστηκε ως γιατρός. Συγκέντρωσε υλικό για την ιστορία και τη νομισματολογία της Επτανήσου και κατάρτισε συλλογή έργων αρχαίας τέχνης και φυσιολογίας. Η τελευταία βρίσκεται τώρα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από τα έργα του, μόνο ένα επικό ποίημά του, γραμμένο στα ιταλικά, δημοσιεύτηκε.

4. Νικόλαος (1834-1914). Νομικός και πολιτικός από την Κεφαλονιά. Ήταν μέλος της Ιόνιας Βουλής και, μετά την ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα, εξελέγη πολλές φορές βουλευτής Κεφαλληνίας. Διετέλεσε επίσης πληρεξούσιος (1863) και υπουργός Δικαιοσύνης (1879-80).

5. Παύλος (1775-1825). Νομικός και συγγραφέας. Έγραψε πολλές μελέτες, η σπουδαιότερη από τις οποίες αναφέρεται στον βενετικό ποινικό κώδικα.

6. Σπυρίδων (Κεφαλονιά 1796 – Κέρκυρα 1863). Νομομαθής και ποινικολόγος. Σπούδασε νομικά στην Ιόνιο Ακαδημία και στην Ιταλία. Το 1843 εξελέγη βουλευτής Κεφαλληνίας και, αργότερα, διορίστηκε πρόεδρος πρωτοδικών στα Κύθηρα. Το 1845 προτάθηκε από τον αρμοστή Σίτονα ως πρόεδρος της Ιόνιας Γερουσίας, αλλά ο διορισμός του σε αυτή τη θέση ματαιώθηκε. Δημοσίευσε ανώνυμα δύο νομικές πραγματείες.

II

Επώνυμο αγωνιστών του 1821.

1. Δημήτριος. Φιλικός που καταγόταν από την Κεφαλονιά. Κατηχήθηκε στη Φιλική Εταιρεία στην Κωνσταντινούπολη και πήρε μέρος στα επαναστατικά γεγονότα της Μολδοβλαχίας. Το 1823 ήρθε στην Ελλάδα και υπηρέτησε τον Αγώνα.

2. Ιωάννης. Καταγόταν από την Πάρο. Όταν άρχισε η Επανάσταση στρατολόγησε με δικά του χρήματα 27 συμπατριώτες του και πήρε μέρος στην πολιορκία της Τρίπολης. Πολέμησε μέχρι την απελευθέρωση.

3. Λουκάς. Πλοίαρχος από την Κεφαλονιά. Άφησε το πλοίο του στην Οδησσό και μαζί με τους ναύτες του ακολούθησε τον Αλέξανδρο Υψηλάντη στις ηγεμονίες. Ο Υψηλάντης τον διόρισε εκατόνταρχο στον Ιερό Λόχο. Μετά τη μάχη του Δραγατσανίου συμπολέμησε με τον Θανάση Καρπενησιώτη στο Σκουλένι, όπου και σκοτώθηκε.

4. Σπύρος. Πλοίαρχος από την Κεφαλονιά. Πολέμησε και στην ξηρά ως καπετάνιος. Το 1823, κυβερνούσε ένα βομβαρδιστικό πλοίο και ακολουθούσε το πλοίο που έφερνε στην Ελλάδα τον λόρδο Βύρωνα. Στο πλοίο του είχε τις αποσκευές, το τυπογραφείο και άλλα αντικείμενα που ανήκαν στον Βύρωνα. Η ταχύτητα όμως του πλοίου του ήταν μικρή και, μένοντας πίσω, πιάστηκε από μια τουρκική φρεγάτα. Ο Τούρκος κυβερνήτης, που λεγόταν Ζαχαριάς, διέταξε την αποκεφάλιση του Β. και το κάψιμο του πλοίου του. Όταν όμως ο Β. του θύμισε πως σε ένα ναυάγιο τον είχε σώσει, ο Ζαχαριάς του χάρισε τη ζωή του και ο Β. έφυγε με το πλοίο του για το Μεσολόγγι.